Trudne fragmenty Biblii

„Trudne fragmenty Biblii” to obszerna  praca (750 stron) wydana przez Oficynę Wydawniczą "Vocatio" autorstwa Waltera C. Kaisera Jr., Petera H. Davidsa, E.E. Bruce'a, Manfreda T. Brancha. Redaktorem naukowym serii wydania polskiego jest Ks. Prof. dr hab. Waldemar Chrostowski. 

Praca ma charakter ekumeniczny. Jak w krótkim omówieniu zauważa ks. prof. Waldemar Chrostowski nie osiągnęli oni pełnej zgody, nie przeszkodziło im to jednak dokończyć dzieła, którego się podjęli. Napisali bardzo trafnie: "Gdyby każdy zgodził się na skuteczne rozwiązania tych kwestii, nie byłyby to trudne fragmenty".

Przyznam, że na rynku polskim chyba nie ma drugiego takiego dzieła. Owszem, kilka lat temu ukazała się pozycja jednego w powyższych autorów - F.F. Bruce'a pt.  „Trudne wypowiedzi Jezusa”, jednak dzieło wydawnictwa „Vocatio” jest bardziej kompleksowe i dotyczy trudności egzegetycznych w całej Biblii. Praca jest uporządkowana według poszczególnych ksiąg biblijnych, ich rozdziałów oraz wersetów.

Treść właściwą poprzedza Wprowadzenie - dwanaście artykułów, których główne myśli powracają podczas omawiania poszczególnych części Pisma Świętego. I tak, poruszone są takie wątki jak wiara w biblijne cuda, dlaczego Bóg wydaje się być gniewny w Starym Testamencie i łagodny w Nowym? Dlaczego mamy różnice w biblijnych rodowodach? Czy liczby w Starym Testamencie są poprawnie zapisane? Czy daty panowania królów w Starym Testamencie zgadzają się z historią świecką? Czy historia przedstawiona w Biblii znajduje poparcie w archeologii? Kiedy prorocy mówią: "Słowo Pana przyszło do mnie", co mają na myśli? Dlaczego cytaty ze Starego Testamentu w Nowym Testamencie nie zawsze są dokładne? itp.

Odpowiedzi na powyższe pytania - jak zawsze - ukazują punkt wyjścia i teologiczny kręgosłup autorów, który uwidoczniony jest podczas wyjaśniania poszczególnych części tekstu biblijnego. Omawiając jednak zawiłości i różnice choćby np. w liczebności armii, rydwanów, chronologii nie lekceważą jednak założenia o bezbłędności Pisma Świętego, również w warstwie historycznej, geograficznej i chronologicznej. Jednocześnie uczciwie sygnalizują pewne trudności w wyjaśnieniu różnic (np. kwestia problematyczności tłumaczeń).

Jak widać - powyższe pytania są bardzo podstawowe, a jednocześnie kluczowe i ważne. Jeśli nadmienić, że wybrane "trudne fragmenty" Pisma dotyczą tak istotnych kwestii jak opis stworzenia świata, rola mężczyzn i kobiet w kościele oraz rodzinie, uśmiercanie ludzi za Bożą aprobatą, wolnej woli, miejsca pobytu szatana, interpretacji apokaliptycznych symboli, żalu Boga, egzystencji duszy po śmierci, dziesięciny, otrzymania Ducha Świętego, kary śmierci itd. – to mamy dzieło, które każdy student Bożego Słowa, kaznodzieja i pasjonat Biblii powinien mieć. Wybór „trudnych” fragmentów jest naprawdę bardzo trafny.

Autorzy wykazują dużą wnikliwość. Omawiając dany urywek zaczynają od tła historycznego, pokazują opcje rozwiązania jaką udzielają egzegeci i teolodzy, by następnie wskazać ich słabsze i mocne strony oraz zająć własne stanowisko. I to uważam za najmocniejszą stronę tej pozycji. Czytelnik nie jest pozostawiony z pytaniami bez odpowiedzi. Jednocześnie jest zaproszony do własnych przemyśleń.

Autorzy są studentami Słowa podchodzącymi do niego z nadzieją (Rzym 15.4). Nawet jeśli czytelnik zajmie odmienne stanowisko, powinien być usatysfakcjonowany rzetelną analizą każdego fragmentu. Sposób omawiania poszczególnych trudnych fragmentów Biblii przez autorów jest dla mnie dużą inspiracją. Przebija z niego szacunek do natchnionego teksu jako "obosiecznego miecza", który zdolny jest rozciąć ludzkie przypuszczenia i spekulacje (Hbr 4.12). Czytelnik ma więc przed sobą kompendium większości tekstów biblijnych, które mogą nasuwać trudności w zrozumieniu. Jest to kompendium egzegetyczne, gramatyczne, porównawcze, teologiczne.

Myślę, że należy to docenić tym bardziej, że duża część naukowej literatury o charakterze teologicznym zamiast wyjaśniać natchniony tekst czyni go jeszcze bardziej zawiłym i dwuznacznym. Operuje przy tym językiem zrozumiałym bardzo wąskiemu gronu czytelników. Ta książka jest inna. Jest to poważne wydawnictwo, dotyczące biblistyki i teologii najwyższych lotów jednocześnie napisane przystępnym, łatwo przyswajalnym językiem. Mamy tu konkret i przejrzystość.

Najważniejszym komplementem jaki mogę wobec tej pozycji napisać jest chyba to, że przede wszystkim zachęca do studiowania Pisma Świętego. Nie tylko do samego czytania. Czytelnik jest zaproszony i co więcej - ma chęć zajrzeć do omawianego fragmentu wraz z całym kontekstem, w którym jest osadzony.

Autorzy nie narzucają swoich wyjaśnień. Przestawiają swoją argumentację z pytaniem: co Czytelnik na to? Czy ma to sens? Czy to brzmi przekonująco? I nawet jeśli odpowiemy: „muszę się nad tym pochylić, przemyśleć” lub „widzę to inaczej” (co zdarzyło mi się kilkukrotnie), to robimy z poczuciem, że otrzymaliśmy bardzo ciekawy i pomocny materiał do przemyśleń. 

Gorąco polecam tą książkę! Można ją zamówić poprzez stronę Wydawnictwa "Vocatio".